Głowica indeksująca, znana również jako podzielnica, jest specjalistycznym narzędziem umożliwiającym podział kołowy przedmiotu obrabianego, tzn. łatwe i precyzyjne obracanie go do zadanych kątów lub podziałów kołowych.

Istnieje w sumie 5 metod podziału:

• podział bezpośredni,
• podział zwykły,
• podział kątowy,
• podział złożony,
• podział różnicowy.

Indeksowanie to operacja polegająca na podziale obwodu cylindrycznego przedmiotu obrabianego na równą liczbę podziałów za pomocą korby i tarczki podziałowej.

Tarczka podziałowa to okrągła metalowa płytka z szeregiem sześciu lub więcej okręgów z równomiernie rozmieszczonymi otworami. Trzpień indeksowy na korbie można umieścić w dowolnym otworze w dowolnym okręgu. Dzięki podobnym płytkom, które często znajdują się w większości głowic indeksowych, można uzyskać odstępy potrzebne przy produkcji kół zębatych, łbów śrub, wielowypustów, frezów itp. Normalnym wyposażeniem są następujące zestawy tarcz:

3 tarcze po 6 okręgów, każda z wierconymi otworkami w ten sposób:

• tarczka 1 - 15, 16, 17, 18, 19, 20 otworów;
• tarczka 2 - 21, 23, 27, 29, 31, 33 otwory;
• tarczka 3 - 37, 39, 41, 43, 47, 49 otworów.
  

Podział zwykły

Indeksowanie proste na frezarce odbywa się poprzez zastosowanie podzielnicy uniwersalnej. W tym procesie indeksowania wykorzystuje się ślimak, korbę, głowicę indeksującą i koło ślimakowe. Koło ślimakowe ma zwykle 40 zębów, a ślimak ma krotność = 1. Dzięki takiemu układowi, gdy korba wykonuje jeden obrót, koło robocze obraca się o 1/40 obrotu.

Poniższa zasada dotyczy niezbędnego podziału przedmiotów obrabianych:

Załóżmy, że będziemy frezować koło zębate o 8 zębach równo rozmieszczonych zębach. Ponieważ 40 obrotów korby obróci wrzeciono o jeden pełny obrót, to 1/8 z 40 wynosi 5. Czyli każde 5 obrotów korby spowoduje obrót o 1/8. Przy podziale zwykłym tarczka cały czas jest unieruchomiona.

Podział różnicowy

Czasami konieczna jest pewna liczba podziałów, których nie można uzyskać przez dzielenie zwykłe za pomocą dostarczonych tarczek. Aby uzyskać takie podziały, należy zastosować podział różnicowy. Korba jest przymocowana do wału ślimakowego, a na jej miejscu znajduje się zespół kół zębatych poprzez bezpośrednie sprzężenie i podział zwykły. Dobór tych kół zębatych wymaga obliczeń podobnych do tych, jakie stosuje się przy obliczaniu przełożenia przekładni do nacinania gwintów na tokarce.